بررسی سطوح سرمی ریزمغذیها و عناصر اصلی برای ارزیابی وضعیت سلامتی، تولید و تولید مثل دامها ضروری بوده و این بررسی منجر به سالمسازی دامها و تأمین خوراک سالم با منابع دامی برای انسان خواهد شد. در این راستا وضعیت سرمی ریزمغذیها، عناصر اصلی و ارتباط بین آنها در 200 رأس از 20 گله گاو هلشتاین شیری در ارومیه ارزیابی شدند. غلظت سرمی منگنز، مولیبدن، آهن، مس، کلسیم، منیزیم، فسفر، کلر، سدیم و پتاسیم با استفاده از کیتهای مورد نظر در دستگاههای جذب اتمی، اتوآنالیزر و شعلهسنجی اندازهگیری شدند. میانگین منگنز، مولیبدن، آهن و مس به ترتیب 45/15، 59/0 نانوگرم در میلیلیتر، 6/65 و 2/40 میکروگرم در دسیلیتر و کلسیم، فسفر، منیزیم، سدیم، پتاسیم و کلر به ترتیب 91/1، 25/1، 22/1، 2/134، 57/3 و 4/82 میلیمول در لیتر بودند. غلظت ریزمغذیها و عناصر اصلی در بین گلهها به استثنای سدیم معنیدار (01/0P<) بودند. بین منگنز/مولیبدن، منگنز/مس، منگنز/کلسیم، مولیبدن/آهن، مولیبدن/مس، مولیبدن/کلسیم و مولیبدن/منیزیم همبستگی معنیدار بوده که مولیبدن بیشترین و قویترین ضریب همبستگی را با عناصر دیگر نشان داد. رابطهی بین ریزمغذیها و عناصر اصلی اکثراً معکوس ولی منگنز با مولیبدن مثبت بودند. نتیجه این که غلظت سرمی منگنز در گاوهای شیری ارومیه نسبتاً پائین ولی مولیبدن، مس و آهن در حدود طبیعی است. مقادیر عناصر اصلی و کمیاب در گلههای شیری متفاوت بودند. مشاهدهی روابط معکوس بین عناصر معدنی حکایت از واگرایی و رقابت بین آنها دارد؛ بجز منگنز و مولیبدن که اثرات همگرایی و تقویتی داشتند. بنابراین مطالعهی همزمان ریزمغذیها و عناصر اصلی در بهبود تولید و تولید مثل با افزودن منگنز یا سایر مواد معدنی بر اساس اثرات رقابتی و حمایتی آنها با تأکید بر منگنز، کلسیم و فسفر ضروری خواهد بود.
نوروزی, ناصر, رامین, علی قلی, & عصری رضائی, سیامک. (1393). ارزیابی ارتباط سرمی منگنز، مولیبدن، آهن، مس و عناصر اصلی در گاوهای هلشتاین شیری. نشریه دامپزشکی ایران, 10(1), 37-47.
MLA
ناصر نوروزی; علی قلی رامین; سیامک عصری رضائی. "ارزیابی ارتباط سرمی منگنز، مولیبدن، آهن، مس و عناصر اصلی در گاوهای هلشتاین شیری". نشریه دامپزشکی ایران, 10, 1, 1393, 37-47.
HARVARD
نوروزی, ناصر, رامین, علی قلی, عصری رضائی, سیامک. (1393). 'ارزیابی ارتباط سرمی منگنز، مولیبدن، آهن، مس و عناصر اصلی در گاوهای هلشتاین شیری', نشریه دامپزشکی ایران, 10(1), pp. 37-47.
VANCOUVER
نوروزی, ناصر, رامین, علی قلی, عصری رضائی, سیامک. ارزیابی ارتباط سرمی منگنز، مولیبدن، آهن، مس و عناصر اصلی در گاوهای هلشتاین شیری. نشریه دامپزشکی ایران, 1393; 10(1): 37-47.