ردیابی زیستی فلزات سنگین در بافت‌های ماهیان شورت و زمین کن در ذخیره‌گاه زیست‌کره حرا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

    مواد شیمیایی مانند فلزات ناشی از فعالیت‌های کشاورزی و صنعتی در نهایت مسیرشان را به سوی اکوسیستم‌های آبی پیدا نموده و می‌توانند اثرات سمی وسیعی روی موجودات آبزی داشته باشند.  هدف از این مطالعه تعیین میزان سمیت عناصر در نمونه‌های ماهیان شورت و زمین کن از منطقه حفاظت شده حرا می‌باشد.  نمونه‌های ماهیان شورت و زمین کن به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین (Cd, Ni, Pb, Cr) در بافت‌های عضله، کبد و آبشش، از منطقه حفاظت شده حرا واقع در استان هرمزگان، جمع‌آوری و میزان فلزات توسط دستگاه جذب اتمی اندازه‌گیری گردید.  این مطالعه نشان می‌دهد که در مقایسه با آبشش و عضلات، کبد بالاترین غلظت فلزات کادمیوم، کروم، سرب و نیکل را، به ترتیب با میانگین 91/0، 26/1، 99/0 و 12/3 میکروگرم در گرم در ماهی شورت و 91/0، 49/1، 43/1 و 03/3 میکروگرم در گرم در ماهی زمین کن دارا است.  روند نزولی میزان تجمع فلزات در بافت‌های ماهیان به صورت کبد > آبشش > ماهیچه بود.  محاسبات شاخص تجمع زیستی فلزات در هر دو گونه ماهی مورد مطالعه نشان داد که کبد بالاترین و عضله کمترین را دارا می‌باشد.  نتایج آزمون همبستگی پیرسون در بافت‌های مورد مطالعه با عوامل طول کل، وزن و سن نشان داد که ارتباط منفی معنی‌داری بین غلظت فلزات سرب، کادمیوم، کروم و نیکل در تمامی بافت‌ها با فاکتورهای زیستی مذکور وجود دارد.  همچنین نتایج حاصل از بررسی‌های آماری، حاکی از بالاتر بودن میزان سرب در بافت عضله ماهیان شورت و زمین کن نسبت به استانداردهای جهانی بود.  مقادیر کادمیوم نیز در هر دو گونه پایین‌تر از استانداردهای FAO و WHO می‌باشد.

کلیدواژه‌ها