ردیابی زیستی فلزات سنگین در بافتهای ماهیان شورت و زمین کن در ذخیرهگاه زیستکره حرا
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
مواد شیمیایی مانند فلزات ناشی از فعالیتهای کشاورزی و صنعتی در نهایت مسیرشان را به سوی اکوسیستمهای آبی پیدا نموده و میتوانند اثرات سمی وسیعی روی موجودات آبزی داشته باشند. هدف از این مطالعه تعیین میزان سمیت عناصر در نمونههای ماهیان شورت و زمین کن از منطقه حفاظت شده حرا میباشد. نمونههای ماهیان شورت و زمین کن به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین (Cd, Ni, Pb, Cr) در بافتهای عضله، کبد و آبشش، از منطقه حفاظت شده حرا واقع در استان هرمزگان، جمعآوری و میزان فلزات توسط دستگاه جذب اتمی اندازهگیری گردید. این مطالعه نشان میدهد که در مقایسه با آبشش و عضلات، کبد بالاترین غلظت فلزات کادمیوم، کروم، سرب و نیکل را، به ترتیب با میانگین 91/0، 26/1، 99/0 و 12/3 میکروگرم در گرم در ماهی شورت و 91/0، 49/1، 43/1 و 03/3 میکروگرم در گرم در ماهی زمین کن دارا است. روند نزولی میزان تجمع فلزات در بافتهای ماهیان به صورت کبد > آبشش > ماهیچه بود. محاسبات شاخص تجمع زیستی فلزات در هر دو گونه ماهی مورد مطالعه نشان داد که کبد بالاترین و عضله کمترین را دارا میباشد. نتایج آزمون همبستگی پیرسون در بافتهای مورد مطالعه با عوامل طول کل، وزن و سن نشان داد که ارتباط منفی معنیداری بین غلظت فلزات سرب، کادمیوم، کروم و نیکل در تمامی بافتها با فاکتورهای زیستی مذکور وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از بررسیهای آماری، حاکی از بالاتر بودن میزان سرب در بافت عضله ماهیان شورت و زمین کن نسبت به استانداردهای جهانی بود. مقادیر کادمیوم نیز در هر دو گونه پایینتر از استانداردهای FAO و WHO میباشد.