مقایسه اثر ضدکوکسیدیایی عصاره‌های مرزنجوش (Origanum vulgarea) و دِرمَنه ( Artemisia sieberi) با سالینومایسین در جوجه‌های گوشتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی بهداشت و بیماری‌های طیور، دانشکده دامپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استاد گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

4 استادیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

    کوکسیدیوز مهم‌ترین بیماری انگلی روده‌ای طیور است.  به دلیل مقاومت این انگل در برابر ترکیبات ضدکوکسیدی شیمیایی و وجود باقی­مانده‌های دارویی در گوشت و تخم مرغ، یافتن ترکیبات ضدکوکسیدیایی جدید ضروری است.  عصاره‌های گیاهی، جایگزین‌های بی‌خطری هستند زیرا باعث مقاومت دارویی و باقی‌مانده در گوشت و تخم‌مرغ نمی‌شوند.  این مطالعه به مقایسه­ی تأثیرات دو عصاره­ی گیاهی مَرزَنجوش و دِرمَنه به تنهایی و ترکیب آن‌ها با داروی ضدکوکسیدیوز سالینومایسین‌ بر روی شاخص‌های عملکردی طیور گوشتی در طی چالش کوکسیدیوزی پرداخته است.  تعداد 216 قطعه جوجه‌ی گوشتی یک روزه رأس 308 به صورت کاملاً تصادفی به شش گروه تقسیم شدند.  دو نوع عصاره­ی گیاهی و سالینومایسین به همراه گروه‌های کنترل مثبت و منفی مورد آزمایش قرار گرفتند.  تمام گروه‌ها به جز کنترل منفی، در سن 21 روزگی با مخلوطی از اُاُسیست‌های اسپوروله شده ایمریا از راه خوراکی آلوده شدند.  افزایش وزن بدن، مصرف خوراک، ضریب تبدیل و تلفات به طور هفتگی اندازه‌گیری شدند.  میزان دفع اُاُسیست‌ها و درجه‌بندی ضایعات روده‌ای، تا سه هفته پس از آلوده‌سازی به صورت هفتگی بررسی شد.  شاخص‌های تولید پرندگان آلوده شده با ایمریا در مقایسه با پرندگان غیرآلوده، کاهش یافت.  بهترین نتایج برای گروه‌ درمان شده با ترکیب دو عصاره و گروه سالینومایسین بود که از نظر وزن‌ بدن، مصرف خوراک و ضریب تبدیل نتایج بهتری داشتند و به طور معنی­داری بهتر از کنترل مثبت بودند.  دفع اُاُسیست‌ها در هر گرم از مدفوع در گروه‌های درمان شده با عصاره‌های گیاهی به طور بارزی در مقایسه با گروه کنترل مثبت کاهش یافته بود.  به نظر می‌رسد برای دستیابی به نتایج مطلوب‌تر در کنترل و پیشگیری از کوکسیدیوز، عملکرد تولیدی بالاتر و بهبود ضایعات روده‌ای در جوجه‌های گوشتی، استفاده از ترکیب عصاره‌های اوریگانوم وولگارِ و آرتیمیزیا سیبری سودمندتر از مصرف هر یک از آن‌ها به تنهایی است.  در نهایت، مطالعات بیشتری با ترکیب این عصاره‌های گیاهی با دُزهای متفاوت توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها


Abbas, R.Z., Colwell, D.D., & Gilleard, J. (2012). Botanicals: An alternative approach for the control of avian coccidiosis. World’s Poultry Science Journal, 68, 203–215.
Abdisa, T., Hasen, R., Tagesu, T., Regea, G., & Tadese, G. (2019). Poultry coccidiosis and its prevention, and control. Journal of Veterinary and Animal Research, 2, 103.
Alagawany, M., Abd El-hack, M.E., Farag, M.R., Shaheen, H.M., Abdel-Latif, .A., Noreldin, A.E., & Patra, A.K. (2018). The usefulness of oregano and its derivatives in poultry nutrition. World’s Poultry Science Journal74, 463-474.
 Almeida, G.F.D., Thamsborg, S.M., Madeira, A., Ferreira, J.F.S., Magalhães, P.M., Dematte, L., Horsted, K., & Hermansen, J.E. (2014). The effects of combining Artemisia annua and Curcuma longa ethanolic extracts in broilers challenged with infective oocysts of Eimeria acervulina and E. maxima. Parasitology, 141, 347–355.
Arab, H.A., Kaboutari Katadj, J., Rahbari, S; Nibian, S., Soltan Mohammadi, A.R., & Pirali Kheirabadi, K.H. (2012). Comparison the anticoccidial effect of granulated extract of artemisia sieberi vs pure artemisinin in experimental broiler chicken coccidiosis. Journal of Veterinary Research, 67(2), 119–125.
Arab, H.A., Rahbari, S., Rassouli, A., Moslemi, M.H., & Khosravirad, F.D.A. (2006). Determination of artemisinin in Artemisia sieberi and anticoccidial effects of the plant extract in broiler chickens. Tropical Animal Health and Production, 38, 497–503.
Batungbacal, M., Hilomen, G., Luis, E., Centeno, J., & Carandang, N. (2007). Comparative efficacy of oregano (Origanum vulgare) extract and amprolium in the control of coccidiosis and their effect on broiler performance. Philippine Journal of Veterinary Medicine, 44, 91-99.
Chapman, H.D., Jeffers, T.K., & Williams, R.B. (2010). Forty years of monensin for the control of coccidiosis in poultry. Poultry Science, 89, 1788–1801.
Chuang, L.T., Tsai, T.H., Lien, T.J., Huang, W.C., Liu, J.J., Chang, H., Chang, M.L., & Tsai, P.J. (2018). Ethanolic extract of Origanum vulgare suppresses propionibacterium acnes-induced inflammatory responses in human monocyte and mouse ear edema models. Molecules, 23(8), 1987.
Coccimiglio, J., Alipour, M., Jiang, Z.H., Gottardo, C., & Suntres, Z. (2016). Antioxidant, antibacterial, and cytotoxic activities of the ethanolic Origanum vulgare extract and its major constituents. Oxidative Medicine and Cellular Longevity, 2, 1-8.
Garcia-Diez, J., Alheiro, J., Pinto, A.L., Soares, L., Falco, V., Fraqueza, M.J., & Patarata, L. (2017). Influence of food characteristics and food additives on the antimicrobial effect of garlic and Oregano essential oils. Foods, 10, 6(6).
Ghorbani, M.R., Bojarpur, M., Mayahi, M., Fayazi, J., Fatemi Tabatabaei, S.R., & Tabatabaei, S. (2014). Effect of purslane (Portulaca oleracea L.) on performance and carcass characteristic of broiler chickens. Iran, Iranian Veterinary Journal, 9(4), 88-97.
Giannenas, P.M., Florou-Paneri, M., Papazahariadou, E., Christaki, E., Botsoglou, N.A., & Spais, A.B. (2003). Effect of dietary supplementation with oregano essential oil on performance of broilers after experimental infection with Eimeria tenella. Archives of Animal Nutrition, 57, 99-106.
Gilbert, E.R., Cox, C.M., Williams, P.M., McElroy, A.P., Dalloul, R.A., Ray, W.K., Barri, A., Emmerson, D., Wong, E.A., & Webb, J.K. (2011). Eimeria species and genetic background influence the serum protein profile of broilers with coccidiosis. PloS One, 6(2), 10.
Hafez, H.M. (2008). Poultry coccidiosis: Prevention and control approaches. Archiv Fur Geflugelkd, 72(1), 2–7.
Johnson, J., & Reid, W.M. (1970). Anticoccidial drugs: Lesion scoring techniques in battery and floor-pen experiments with chickens. Experimental Parasitology, 28, 30–36.
Jiao, J., Yang, Y., Liu, M., Li, J., Cui, Y., Yin, S., & Tao, J. (2018). Artemisinin and Artemisia annua leaves alleviate Eimeria tenella infection by facilitating apoptosis of host cells and suppressing inflammatory response. Veterinary Parasitology, 254, 172–177.
Kheirabadi, K.P., Katadj, J.K., Bahadoran, S., Da Silva, J.A.T., Samani, A.D., & Bashi, M.C. (2014). Comparison of the anticoccidial effect of granulated extract of Artemisia sieberi with monensin in experimental coccidiosis in broiler chickens. Experimental Parasitology, 41(1), 129–133.
Kim, D.K., Lillehoj, H.S., Lee, S.H., Jang, S.I., Lillehoj, E.P., & Bravo, D. (2013). Dietary Curcuma longa enhances resistance against Eimeria maxima and Eimeria tenella infections in chickens, Poultry Science, 92(10), 2635-2643.
Masood, S., Abbas, R.Z., Iqbal, Z., Mansoor, M.K., Sindhu, Z.U.D., Zia, M.A., & Khan, J.A.  (2013). Role of natural antioxidants for the control of coccidiosis in poultry. Pakistan Veterinary Journal, 33, 401-407.
Mirzaei, M., & Dahmardeh, E. (2016). The Prevalence of Eimeria species in sheep in Zabol city, Iran. Iranian Veterinary Journal, 11(4), 98-105.
Mohiti-Asli, M., & Ghanaatparast-Rashti, M. (2015). Dietary oregano essential oil alleviates experimentally induced coccidiosis in broilers. Preventive Veterinary Medicine120 (2), 195-202.
Morris, G.M., & Gasser, R.B. (2006). Biotechnological advances in the diagnosis of avian coccidiosis and the analysis of genetic variation in Eimeria. Biotechnology Advances, 24, 590–603.
Olejnik, M., Szprengier-Juszkiewicz, T., & Żmudzk, I.J. (2009). Coccidiostats residues in poultry tissues and eggs. Medycyna Weterynaryjna, 65(12), 807-811.
Peek, H.W., & Landman, W.J. (2003). Resistance to anticoccidial drugs of Dutch avian Eimeria spp. field isolates originating from 1996, 1999 and 2001. Avian Pathology, 32, 391–401.
Pop, L.M., Varga, E., Coroian, M., Nedisan, M.E., Mirceam, V., Dumitrache, M.O., Farczadi, L., Fulop, I., Croitoru, M.D., Fazakas, M., & Gyorke, A. (2019). Efficacy of a commercial herbal formula in chicken experimental coccidiosis. Parasites & Vectors, 12, 343.
Veenstra, J.P., & Jeremy, J.J. (2019). Oregano (Origanium Vulgare) extract for food preservation and improving gastrointestinal health. International Journal of Nutrition, 3(4), 43–52. 
Vujicic, M., Nikolic, I., Kontogianni, V.G., Saksida, T., Charisiadis, P., Orescanin-Dusic, Z., Blagojevic, D., Stosic-Grujicic, S., Tzakos, A.G., & Stojanovic, I. (2015). Methanolic extract of Origanum vulgare ameliorates type 1 diabetes through antioxidant, anti-inflammatory and anti-apoptotic activity. British Journal of Nutrition, 113(5), 770–82.
Wiedosari, E., & Wardhana, A.H.  (2017).  Anticoccidial  activity  of  Artemisinin  and  Extract  of Artemsia  annua leaves  in  chicken infected by Eimeria tenella. Indonesian Journal of Animal and Veterinary Science, 22(4), 196-204.