TY - JOUR ID - 120198 TI - مطالعه‎ی رابطه بیماری‎ها با وضعیت رشد گوساله‎های نوزاد از تولد تا زمان از شیرگیری در گله‎های شیری اطراف مشهد JO - نشریه دامپزشکی ایران JA - IVJ LA - fa SN - 1735-6873 AU - پیغمبری, رضا AU - تقوی رضوی زاده, سیدعلیرضا AU - عزیززاده, محمد AU - محمدی, غلامرضا AD - دانش‌آموخته دکتری عمومی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران AD - استادیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران AD - دانشیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران AD - استاد گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 16 IS - 3 SP - 47 EP - 55 KW - گوساله‎های نوزاد KW - بیماری KW - رشد KW - از شیرگیری KW - مشهد DO - 10.22055/ivj.2019.169906.2114 N2 -     تأمین سلامت گوساله‌ها نقش بزرگی در رشد و نمو آن‌ها و بهره‌دهی گله دارد.  هدف از مطالعه­ی حاضر تعیین رابطه بین رخداد بیماری‎های مختلف در گوساله‎های نوزاد با وزن‎گیری و افزایش قد آن­ها، همچنین ارتباط بین بیماری‎ها و تلفات با برخی عوامل مربوط به گوساله و محیط آن­هاست.  این مطالعه روی 1595رأس گوساله‎ی نر و ماده در 8 واحد گاوداری‌ شیری حومه­ی مشهد انجام شد.  پس از اخذ مشخصات کلی گاوداری، موارد مرتبط با گوساله‎ها شامل میزان ابتلا به بیماری‎های مختلف، تلفات و زمان رخداد آن‌ها در یک دوره‎ی 80 روزه از مطالعه ثبت شد.  پارامترهای بیومتریک شامل وزن و قد در هنگام تولد، 40 و 80 روزگی نیز اندازه‎گیری گردید.  رابطه­ی بیماری‎های مختلف با شاخص‎های رشد (وزن‎ و قد) توسط آزمون مدل خطی و رابطه‎ی متغیرهای مستقل شامل جنس، فصل و نوع زایش، نوع تولد، شکم مادر و وزن تولد گوساله با ابتلا گوساله‌ها به اسهال، درگیری قسمت تحتانی دستگاه تنفس و سایر بیماری‎‎ها و نیز با شانس مرگ توسط آزمون رگرسیون لوجستیک آنالیز آماری شد.  نتایج نشان داد که بیماری‎های اسهال، درگیری قسمت تحتانی دستگاه تنفس، تورم مفصل، نفخ، عفونت بندناف و چشم موجب کاهش معنی‎دار در وزن‎گیری گوساله‎ها شده در حالی که بر افزایش قد فقط اسهال مؤثر بوده است.  نرخ تلفات، 89/3 درصد و رخداد آن از 1 تا 78 روزگی بود.  مهم­ترین علل تلفات گوساله‎ها در سنین پایین، صدمات فیزیکی ناشی از سخت‎زایی، نقایص ژنتیکی، مننژیت، اسهال و سپتی‎سمی و در سنین بالا، درگیری ریوی، اسهال و تورم مفاصل بود.  شانس وقوع اسهال و درگیری قسمت تحتانی دستگاه تنفس در دوقلوها به طور معنی‎داری بیش از تک قلوها، شانس ابتلا به درگیری ریوی در گوساله‎های متولد شده به دنبال سخت‎زایی، در فصل گرم و با وزن تولد بالا بیش از گوساله‎های متناظر بود.  تلفات در دوقلوها، گوساله‎های نر و متولدین فصل گرم بیش از گروه‎های متناظر بود.    UR - https://www.ivj.ir/article_120198.html L1 - https://www.ivj.ir/article_120198_b41a41a1ef7f7355f8f3f4d1a3303795.pdf ER -