ارزیابی اثر مصرف کافئین در دوران بارداری بر تکوین عدسی در نوزاد موش صحرایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 دانشجوی PhD بافت شناسی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران

3 عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران

چکیده

    مصرف مواد آسیب‌رسان خارجی در زمان بارداری باعث ایجاد اختلال در تکوین سیستم‌های مختلف جنین از جمله سیستم بینایی می‌شود.  آگاهی از عوامل آسیب‌رسان، پی بردن به اثرات زیان‌بخش آن‌ها و نیز پیش‌گیری از آن، می‌تواند منجر به کاهش تولد همراه با آسیب، گردد.  نظر به اهمیت سیستم عصبی و نحوه‌ی تشکیل آن در دوران جنینی و همچنین وفور و امکان دسترسی زیاد به کافئین در مادران باردار، در این مطالعه اثرات این ماده در خلال تکوین چشم در نوزادان موش‌های صحرایی در طی تشکیل سیستم بینایی جنین مورد بررسی قرار گرفته است.  در این مطالعه 24 سر موش صحرایی باردار نژاد ویستار به سه گروه (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) تقسیم شدند و دوزهای 50 و 100 میلی‌گرم کافئین و سرم فیزیولوژی، روزانه به صورت تزریقی داخل صفاقی از روز نهم تا 20-21 بارداری دریافت کردند.  در روز 21 بارداری، چشم‌ها خارج شده و بررسی‌های هیستولوژیک و هیستومورفومتریک عدسی چشم انجام شد.  همچنین مطالعه‌ی ماکروسکوپی و بررسی ناهنجاری‌های ظاهری نوزادان صورت گرفت.  نتایج نشان داد که مصرف کافئین در زمان بارداری باعث ایجاد تأخیر و نقص در تکامل سیستم بینایی از جمله عدسی می‌شود و بیش‌ترین و مهم‌ترین تغییرات هیستومورفومتری در دوز mg100 رخ داد.  یافته‌های به دست آمده از بررسی اندازه‌ی طول فرق سری- نشیمنگاهی جنین‏ها نشان می‏دهد که این اندازه در گروه‏های آزمایشی نسبت به گروه کنترل کاهش معنی‌دار داشته است.  همچنین یافته‏های به دست آمده از بررسی میزان وزن جنین‏ها نشان داد که گروه تجربی در مقایسه با گروه کنترل کاهش معنی‌دار را نشان داده است (05/0P<).  با توجه به شواهد ماکروسکوپی و هیستوپاتولوژیکی، احتیاط در مصرف کافئین در مادران باردار توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات